Dirseğin eklem bölgesinde bulunan kemiklerden birinin veya birden fazlasının kırılması durumudur. Genellikle düşme, çarpma veya ani bir darbe sonucu oluşur. Dirsek kırığı ağrı, şişlik, hareket kısıtlılığı ve şekil bozukluğu ile kendini gösterir. Tedavi, kırığın tipine ve şiddetine bağlı olarak alçı, atel veya cerrahi müdahale ile yapılabilir. Erken müdahale, hızlı iyileşme için önemlidir.
Dirsek Kırığı Belirtileri Nelerdir?
Dirsek kırığı anında yoğun bir ağrı hissedilir. Kırık nedeniyle dirsek hareket ettirilemez veya hareket ettirildiğinde ağrı artar. Kırık bölgesinde belirgin bir şişme ve morarma görülebilir. Dirseğin doğal yapısında şekil bozukluğu olabilir. Dirsek bölgesine dokunulduğunda aşırı hassasiyet ve acı hissi yaşanır.
Kırık olan dirsek işlevini tam yerine getiremeyebilir, kolu desteklemek zorlaşabilir. Sinirlerin hasar görmesi durumunda parmaklarda veya kolda uyuşma hissi oluşabilir. Bazı durumlarda dirsek kırığı, cildin dışına taşarak açık yaraya neden olabilir.
Dirsek Kırığı Neden Olur?
Dirsek üzerine doğrudan düşme, en yaygın nedenlerinden biridir. Özellikle el ya da kolu korumaya çalışırken dirsek üzerine düşmek, yol açabilir. Dirseğe alınan sert bir darbe, örneğin bir kaza ya da spor sırasında oluşan bir çarpışma, neden olabilir. Trafik kazaları, yüksekten düşmeler ya da iş kazaları gibi travmalar dirsek kırığı oluşumuna neden olabilir. Basketbol, futbol, kayak gibi temas sporları veya düşme riski olan sporlarda sık görülebilir.
Yaşlılıkta ya da kemik yapısının zayıfladığı osteoporoz gibi durumlarda, hafif darbeler bile kırıklara neden olabilir. Bazı sporcularda tekrarlayan aşırı yüklenmeler, dirsek ekleminin zayıflamasına ve kırığa sebep olabilir. Çocuklarda büyüme plakları daha hassas olduğundan, düşmeler ya da darbeler sırasında bu plaklar kolayca zarar görebilir. Dirsek kırığı nedenine bağlı olarak tedavi yöntemleri de farklılık gösterebilir. Bu nedenle uzman bir doktora başvurmak önemlidir.
Dirsek Kırığı Nasıl Teşhis Edilir?
Doktor, hastanın dirseğini inceler. Şişlik, morarma, deformasyon veya hassasiyet olup olmadığını kontrol eder. Dirsek hareket ettirildiğinde ağrı olup olmadığı da değerlendirilir. Dirsek kırığı kesin teşhisi için genellikle röntgen kullanılır. Röntgen, kemiğin tam olarak nereden kırıldığını ve kırığın ciddiyetini gösterir.
Eğer kırık kompleks ise ya da eklem yüzeyini etkiliyorsa, doktor daha detaylı bir görüntü elde etmek için BT taraması isteyebilir. Bu yöntem, kırığın yapısını daha net görmeye yardımcı olur. Bazı durumlarda, dirsek bölgesindeki yumuşak dokuların (bağlar, tendonlar) zarar görüp görmediğini incelemek için MR kullanılır. Teşhis süreci sonucunda doktor, dirsek kırığı tipine ve ciddiyetine göre tedavi planını belirler.
Dirsek Kırığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Hafif kırıklar için, dirsek hareketsiz hale getirilerek kemiklerin düzgün şekilde kaynaması sağlanır. Alçı veya atel kullanılarak dirsek korunur. Kırık daha ciddi ise, ameliyat gerekebilir. Cerrahi işlemde kırık kemiklerin uygun şekilde yerleştirilmesi için plak, vida veya tel kullanılır.
Kırığın iyileşme sürecinde, dirseğin hareket kabiliyetini geri kazanmak için fizik tedaviye başlanır. Bu, kasların güçlenmesine ve eklem hareketliliğinin artmasına yardımcı olur. Ağrıyı azaltmak ve iltihabı kontrol altına almak için ağrı kesiciler ve anti-enflamatuar ilaçlar kullanılabilir. Her hasta için en uygun dirsek kırığı tedavisi, doktor tarafından belirlenir. Erken müdahale ve doğru tedavi süreci, tam iyileşme şansını artırır.