Patella denilen diz kemiğinin normal yerinden kayması durumudur. Diz kapağı çıkığı genellikle dizin bükülüp düzleştirilmesi sırasında olur ve sıklıkla gençlerde ve sporcular arasında görülür. Şiddetli ağrı, şişlik ve hareket kısıtlılığına neden olabilir. Tedavi genellikle dinlenme, fizik tedavi ve bazen cerrahi müdahaleyi içerir. Yeterli tedavi ve rehabilitasyon ile çoğu kişi normal aktivitelere geri dönebilir.
Diz Kapağı Çıkığı Belirtileri Nelerdir?
Diz kapağı çıkığı yaşandığında ani ve şiddetli ağrı olabilir. Daha sonra, diz etrafında sürekli bir ağrı veya rahatsızlık hissedilebilir. Patella çıkığı sonrasında dizde şişlik olabilir. Bu, diz kapağının yerine oturması durumunda genellikle azalır. Patella çıkığından sonra dizde kilitlenme hissi olabilir. Dizde kapağın doğru pozisyona gelmemesi nedeniyle hareket etme yeteneğinde kısıtlama olabilir.
Çıkık durumunda, dizde sinirlerin ve damarların sıkışması sonucu karıncalanma veya uyuşma hissedilebilir. Dizde istikrarsızlık hissedilebilir. Bu, dizin normal hareketini gerçekleştirmede zorluk yaşamak anlamına gelebilir. Dizin stabilitesini etkileyebilir ve bu da dizin güçsüz hissedilmesine neden olabilir. Bu belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız, bir ortopedi uzmanına başvurmanız önemlidir. Diz kapağı çıkığı tedavisi çoğu durumda, fizik tedavi, dinlenme ve bazen cerrahi müdahaleyi içerebilir.
Diz Kapağı Çıkığı Neden Olur?
Bazı kişilerde diz kapağının doğuştan gelen bir şekilde anormal olması, yatkınlık oluşturabilir. Diz etrafındaki kasların dengesiz gelişimi veya zayıf olması, diz kapağının stabilitesini etkileyebilir. Özellikle, iç ve dış uyluk kasları arasındaki dengesizlik, diz kapağı çıkığı yaşanmasına neden olabilir. Bir yaralanma sonucu da ortaya çıkabilir. Dizin şiddetli bir şekilde dönmesi veya doğrudan darbe alması sonucu diz kapağı yerinden çıkabilir.
Diz kapağının doğal konumu veya anatomik yapısındaki bozukluklar da zemin hazırlayabilir. Bazen diz kapağı çevresindeki kıkırdak hasarıyla ilişkilendirilebilir. Kıkırdak hasarı, diz kapağının normal hareketini engelleyebilir ve çıkıklara zemin hazırlayabilir. Diz kapağı çıkığı durumunda, tedavi fizik tedavi, kas güçlendirme egzersizlerini içerir. Tedavinin doğru şekilde belirlenmesi için bir fizyoterapist ile işbirliği yapmak önemlidir.
Diz Kapağı Çıkığı Tedavi Yöntemleri
Diz kapağı çıkığı yaşandığında, dizinizi hemen dinlendirin. Buz uygulayın, bacakları yüksekte tutun ve mümkünse bir sargı veya atel kullanın. Bir doktora veya ortopedi uzmanına görünmek önemlidir. Uzman, durumun ciddiyetini değerlendirir ve uygun tedaviyi önerir. Fizyoterapistler, dizin güçlendirilmesi için egzersiz programları geliştirebilirler. Bu, çıkığın tekrarını önlemeye yardımcı olabilir. Doktorunuzun önerdiği dizlik veya ateli kullanmak, dizinizi destekleyebilir.
Hareket etmenizi kolaylaştırabilir. Doktorunuz, ağrı ve iltihaplanmayı azaltmak için reçeteli ilaçlar önerebilir. Bazı durumlarda, tekrarlayan çıkıkları yaşayan kişilerde cerrahi müdahale gerekebilir. Bu durumda, ortopedi cerrahı dizinizi daha stabil hale getirmek için operasyon yapabilir. Cerrahi sonrası rehabilitasyon programları önemlidir. Fizyoterapistler, kişinin dizin gücünü geri kazanmasına yardımcı olacak egzersizler sağlar. Diz kapağı çıkığı tedavisi, kişinin yaşına, sağlık durumuna, aktivite düzeyine ve çıkığın ciddiyetine bağlı olarak değişir. Bu nedenle, en uygun tedavi seçeneğini belirlemek için bir uzmana danışmak önemlidir.
