Eklem yüzeylerinde aşınma ve hasar sonucu oluşan bir hastalıktır. Eklem kireçlenmesi genellikle yaşlanma, yaralanmalar veya genetik faktörler nedeniyle görülür. Eklemlerdeki kıkırdakların incelmesiyle hareket kısıtlılığı ve ağrı meydana gelir. Bu durum, diz, kalça ve ellerde daha yaygın görülür. Tedavi edilmezse, eklem fonksiyonlarında kalıcı bozulmalar olabilir. Tedavi seçenekleri arasında ilaçlar, fizik tedavi ve cerrahi müdahaleler yer alır.
Eklem Kireçlenmesi Belirtileri Nelerdir?
En yaygın belirtisi, eklemde ağrıdır. Bu ağrı genellikle eklem hareket ettikçe artar ve istirahatle azalabilir. Sabahları daha belirgin olabilir. Eklemdeki kıkırdak kaybı nedeniyle, eklemde hareket kısıtlaması meydana gelir. Kişi eklemi tam olarak hareket ettiremeyebilir. Eklemde şişlik, sıcaklık artışı ve kızarıklık görülebilir. Bu, eklemde iltihaplanma belirtisi olabilir. Eklem hareket ettirildiğinde, genellikle bir gıcırtı veya takılma hissi olabilir. Bu, kıkırdak yüzeyinin aşındığının bir göstergesidir.
Eklemdeki ağrı ve kısıtlılık nedeniyle, kaslar zayıflayabilir ve çevre dokular güçsüzleşebilir. Özellikle gece yatarken, eklemdeki ağrılar şiddetlenebilir. Eklemde sabahları veya uzun süre hareketsiz kalındığında sertlik hissedilebilir. Bu durum, eklemdeki iltihaplanma ve kireçlenme nedeniyle daha belirginleşir. Eklem kireçlenmesi belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Zamanla daha şiddetli hale gelebilir. Eğer bu tür belirtiler varsa, bir ortopedist ya da romatoloji uzmanına başvurmak önemlidir.
Eklem Kireçlenmesi Neden Olur?
En yaygın nedeni yaşlanmadır. Yaşlandıkça eklemdeki kıkırdaklar aşındıkça eklemler daha az hareket kabiliyetine sahip olur ve ağrıya neden olabilir. Aile geçmişi, riski artırabilir. Eğer ailenizde bu rahatsızlık varsa, siz de daha yüksek risk altındasınız. Obezite ve aşırı kilo, eklemler üzerinde ekstra baskı oluşturur. Bu da eklemdeki kıkırdakların hızla aşınmasına ve kireçlenmeye yol açabilir. Geçmişte yaşanmış eklem yaralanmaları, kireçlenmeye yol açabilir.
Özellikle kırıklar veya bağ yaralanmaları sonrasında eklemde deformasyon meydana gelebilir. Düzenli olarak ağır yük taşıyan veya yüksek etkili sporlarla uğraşan kişilerde eklem kireçlenmesi riski artabilir. Kadınlar, erkeklere göre eklem kireçlenmesi geliştirme konusunda daha fazla risk taşır. Bu durum genetik ve hormonal faktörlerden kaynaklanabilir. Romatoid artrit gibi iltihaplı eklem hastalıkları, zamanla kireçlenmeye yol açabilir. Belirtileri erkenden fark etmek ve tedaviye başlamak, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir.
Eklem Kireçlenmesi Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Ağrı kesiciler ve anti-inflamatuar ilaçlar, eklem ağrısını ve iltihaplanmayı hafifletmek için kullanılır. Örneğin, ibuprofen gibi non-steroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAİİ) yaygın olarak kullanılır. Kremler veya jel formundaki ilaçlar eklem üzerine doğrudan uygulanabilir. Şiddetli ağrıları hafifletmek için eklem içine yapılan kortizon enjeksiyonları kullanılabilir.
Fiziksel terapistler, eklem hareketliliğini artırmaya yardımcı olan egzersizler önerir. Bu egzersizler, eklemi güçlendirir, ağrıyı azaltır ve hareketliliği iyileştirir. Ayrıca, destekleyici cihazlar (örneğin, dizlik veya bileklik) önerilebilir. Eklem içine hyaluronik asit gibi yağlayıcı maddeler enjekte edilerek eklemdeki kayma işlemi iyileştirilebilir ve ağrı azaltılabilir. Bu tedavi özellikle diz eklemi kireçlenmesinde yaygın olarak kullanılır.
Eklem içine küçük bir kamera yerleştirilip, hasarlı kıkırdak dokular temizlenebilir. Şiddetli kireçlenme durumunda eklem tamamen değiştirilebilir. Diz veya kalça protezi, kireçlenmeden etkilenmiş eklemi iyileştirmenin etkili bir yoludur. Osteotomi, eklemdeki deformasyonun düzeltilmesi amacıyla yapılan kemik kesisi işlemidir.
Bazı hastalar, akupunkturun ağrı yönetiminde faydalı olduğunu bildirir. Zerdeçal ve zencefil gibi anti-inflamatuar özelliklere sahip bitkiler, eklem kireçlenmesi tedavisinde yardımcı olabilir. Fazla kilolar, eklem üzerindeki baskıyı artırarak ağrıyı şiddetlendirebilir. Sağlıklı bir kilo, eklem sağlığını destekler. Eklem sağlığını korumak için düşük etkili egzersizler, örneğin yüzme veya yürüyüş tavsiye edilir. Tedavi, bireysel ihtiyaçlara göre özelleştirilir. Bir doktor tarafından yönlendirilmelidir.
