Kolun kemiklerinden birinin bütünlüğünün bozulmasıdır. Genellikle düşme, darbe veya kazalar sonucu oluşur. Kol kırığı belirtileri arasında şiddetli ağrı, şişlik ve hareket zorluğu yer alır. Kırık bölgede şekil bozukluğu olabilir. Röntgen ile teşhis edilir. Tedavide alçı veya ameliyat uygulanabilir. İyileşme süreci birkaç hafta sürer. Erken müdahale önemlidir.
Kol Kırığı Belirtileri Nelerdir?
Kırık olan bölgede hemen başlayan ve hareketle artan keskin bir ağrı oluşur. Kırığın olduğu bölgede ödem ve kanama nedeniyle şişlik ve renk değişimi (morarma) görülebilir. Kolun normal yapısında bir bozukluk veya anormal eğrilik oluşabilir. Kemik çıkıntısı görülebilir. Kolu hareket ettirme güçlüğü veya tamamen hareket edememe durumu olur.
Kırık bölgesi dokunmaya karşı aşırı hassastır. Kol kırığı anında veya hareket ederken çıtlama ya da sürtünme sesi duyulabilir. Sinirlerde baskı oluşursa kırık kol veya parmaklarda hissizlik veya karıncalanma olabilir. Kırığın olduğu bölgede sıcaklık artışı hissedilebilir. Bu durumdan şüpheleniyorsanız, hareket ettirmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmalı ve profesyonel tıbbi yardım almalısınız.
Kol Kırığı Neden Olur?
Kolun üzerine düşme veya düşerken eli uzatarak düşme kol kemiklerinde kırıklara neden olabilir. Kazalar veya spor esnasında kolun bir yüzeye sert çarpması yol açabilir. Araç kazalarında kol üzerine gelen kuvvetli darbeler sebep olabilir. Futbol, basketbol gibi temas içeren sporlarda çarpma veya düşmeler sonucu kol kırığı meydana gelebilir. Kaykay, bisiklet, kayak ve tırmanış gibi sporlarda düşme sonucu kırıklar sık görülür. Kemik yoğunluğunun azalması sonucu kemikler zayıflar.
Bu durum özellikle ileri yaşta küçük darbelerle bile neden olabilir. Özellikle kolu sürekli ve aynı hareketle zorlayan aktiviteler mikro kırıklara neden olur. Bu tür kırıklar zamanla tam kırığa dönüşebilir. Kemikte oluşan tümörler veya enfeksiyonlar kemiğin zayıflamasına neden olabilir. Zayıflayan kemik, hafif bir darbeyle bile kırılabilir. Osteogenezis imperfekta sahip bireylerde kemikler doğuştan zayıftır ve kolayca kırılır.
Kol Kırığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Basit kırıklar için genellikle kolu sabitlemek amacıyla alçı veya atel uygulanır. Bu yöntem kemiklerin düzgün bir şekilde kaynamasını sağlar. Hafif çatlaklar ve kırıklar için özel bandajlar veya sargılar kullanılarak hareket kısıtlanır. Kırık iyileştikten sonra kas gücünü geri kazanmak için fizik tedavi uygulanabilir. Kırık parçalar yerinden oynadıysa, doktor eliyle veya bazı aletlerle kemik parçalarını doğru hizaya getirir. Ardından alçı veya atel ile sabitlenir.
Ciddi kırıklar veya parçalı kırıklar için kemik parçaları plaklar ve vidalarla sabitlenir. Kemik iliği kanalına çivi yerleştirilerek kırık sabitlenir. Ciddi yaralanmalarda kemik parçaları dışarıdan bir cihazla sabitlenir. Kol kırığı iyileştikten sonra hareket kabiliyetini ve kas gücünü geri kazandırmak için fizik tedavi uygulamaları yapılır. Hareket aralığını ve esnekliği artırmak için özel egzersizler verilir. Tedavi yöntemi, kırığın yeri, kırığın tipi ve hastanın genel sağlık durumuna göre belirlenir. Uygun tedaviyle çoğu kırık tam olarak iyileşir.
